osmanlı döneminde
hürrem sultan ile başlayan ve
iv. mehmed'in annesi
hatice turhan sultan ile son eren, yönetimde padişah eşleri hasekilerin, valide sultanların, padişahın kızları ve kız kardeşlerinin devlet yönetiminde aktif oldukları döneme verilen ad.
kadınlar saltanatının osmanlı'ya çok zarar verdiği, bir yandan da yarar sağladığı çok tartışılan bir mevzudur. baktığımız zaman, özellikle benim şahsi fikrimi göre kadınlar saltanatı daha çok taht kavgalarının başladığı, daha çok şehzadenin boğazlandığı, akli dengesi yerinde olmayan padişahların tahta geçtiği yıllarda aktif olmuş ve bu durumlarda çıkacak krizleri atlatmada faydalı olmuş, bir nevi osmanlı'nın çöküşü yavaşlamış ancak dönen entrikalardan devlet içinde devlet tabirinin ortaya çıkmasıyla aynı şekilde osmanlı'ya çok da zarar vermiştir.
kadınlar saltanatı hürrem ile başlasa da bu dönemin asıl başrol kişisi
kösem sultan 'dır. ve onun ölüm fermanını imzalayan hatice turhan sultan tarafından bile isteye bu döneme son verilmiş, yönetimi
köprülü mehmed paşa'ya devretmiş ve
köprülüler dönemi'ni başlatmıştır.
bu dönemin başlıca kadınları;
hürrem sultan,
mihrimah sultan,
nurbanu valide sultan,
safiye sultan,
handan sultan,
halime sultan kösem sultan ve
hatice turhan sultan 'dır.